PEX - AL - PEX PIPE |خط توليد لوله آلومينيوم و PEX |خط توليد لوله کامپوزيت آلومينيوم پنج لايه| خط توليد لوله سه لايه | خط توليد لوله پنج لايه|خط توليد لوله پنج لايه کف خواب|خط توليد لوله گرمايش از کف
خط توليد لوله هاي 5 لايه (PEX- AL- PEX / PERT- AL- PERT ) :
لوله هاي 5 لايه نوعي لوله مرکب هستند که لايه داخلي و خارجي آن از پلي اتيلن کراس لينک شده( PEX ) و يک لايه آلومينيومي ( در وسط) و دو لايه چسب مخصوص ( مابين PEX و آلومينيوم) تشکيل شده است .
اين لوله ها در ظرفيتهاي و قطرهاي مختلف ( بطور معمول از 16 الي 32 ميليمتري) قابل توليد مي باشد.
تکنولوژي مورد استفاده در توليد اين نوع لوله ها مختلف بوده و بطور متداول تکنولوژي Over-Lap و تکنولوژي But-Welding بيشترين استفاده را دارا مي باشد.
استفاده از تکنولوژي توليد بصورت Over-lap نياز به سرمايه گذاري کمتر بوده البته ضخامت آلومينيوم بکار رفته و سرعت توليد خط توليد نيز از نوع ديگر کمتر مي باشد.
استفاده از تکنولوژي توليد لوله هاي 5 لايه بصورت Butt-welding ( جوش سربه سر) داراي مزيتهاي مختلفي از قبيل: امکان استفاده از آلومينيوم ضخيمتر در لايه مياني ‘ امکان تحمل فشار بيشتر توسط لوله هاي توليد شده ‘ طول عمر بيشتر لوله هاي توليد شده ‘ و سرعت توليد بيشتر مي باشد و همچنين نياز به سرمايه گذاري بيشتر نيز مي باشد.
کاربردهاي محصول:
از عمده ترين کاربردهاي آن مي توان به استفاده در سيستمهاي گرمايش از کف ، شبکه لوله کشي بهداشتي ساختمان (آب سرد و گرم حدود 95 درجه سانتي گراد) ، شبکه لوله کشي رادياتور و شوفاژ (عدم نفوذ اکسيژن و مقاومت حرارتي بالا) و غيره اشاره نمود.
ويژگيها و کاربردهاي لوله پنج لايه PEX – AL – PEX
مهم ترين ويژگي لوله هاي پکس آلپکس ساختار پنج لايه آن است. اين لوله ها با استفاده از آخرين فناوري روز و تلفيق فلز و پليمر علاوه بر بهره گيري از مزاياي لوله هاي فلزي و پليمري ، معايب اين لوله ها و مشکلات ناشي از کارکرد نامطلوب آنها ندارد.
پکس pex به کار رفته در لايه هاي خارجي و داخلي لوله هاي پنج لايه درخواصي مانند مقاومت در برابر خوردگي، رسوب، پوسيدگي، جلوگيري از افت فشار، خواصي مانند عدم نفوذپذيري اکسيژن و کاهش انبساط طولي را به برتري اين محصول نسبت به ساير لوله ها افزوده است.
تکنولوژي برتر و تلفيق هوشمندانه آلومينيوم آلياژي با پليمر PEX، لوله اي با توان تحمل دماي 90C در مدت 50 سال در فشار 10BAR براي همگان به ارمغان آورده است.
پليمر PEX
پلي اتيلن (PE) يکي از پرمصرف ترين مواد ترموپلاست در جهان است که داراي خواص برجسته اي مانند: عايق الکتريکي، خاصيت فيلم شدن و مقاومت شيميايي مي باشد. همچنين اين پليمر ضعفهايي از جمله عدم مقاومت در مقابل حلالها در دماي بالا، ترک زايي تنشي (در مواردي که سطح پليمر با مايع تماس داشته باشد) را به همراه دارد.
دانشمندان براي رفع اين ضعف از عمليات مشبک سازي (CROSSLINKING) طي چندين مرحله فرآيندهاي پيچيده شيميايي بهره جسته اند. اين فرآيند، مقاومت پليمر مشبک شده (PEX) را در مقابل فشار و دماي بالا افزايش داده و تاثير زيادي نيز بر افزايش مقاومت شيميايي آن دارد.
ساير مزاياي اين پليمر عبارتند از:
• مقاومت بالا در برابر فشار و دما
• انتقال ناچيز صدا
• مقاومت در برابر رسوب گذاري و سايش
• مقاومت شيميايي بالا
• انعطاق پذيري بالا
• عدم عبور نور و نفوذ اکسيژن
فناوري روز دنيا :
فناوري هاي قديمي هر يک مزايا و معايب خودشان را دارند و هيچکدام به تنهايي کامل نيستند. تلفيق هوشمندانه فلز و پليمر در لوله پنج لايه آخرين دستاورد جهان صنعت در ساخت لوله هاي بادوام و مطمئن مي باشد. طول عمر بالا همراه با تحمل دماي 90C بصورت مداوم با ضريب انبساط طولي ناچيز در حد فلز، يک سيستم لوله کشي بدون عيب و نقص را در اختيار همگان قرار ميدهد.
کاربرد لوله های پنج لايه :
لوله پنج لايه (PEX – AL – PEX) به جهت ساختار ويژه پليمري و خواص فيزيکي و مکانيکي خود، براي مصارف گوناگون و حداکثر دماي 90C قابل کاربرد است. اين لوله ها که بر اساس استاندارد ASTM F-1281 توليد مي گردند براي مصارف زير پيشنهاد مي گردند:
مصارف آبرساني و آشاميدني: لوله پنج لايه جهت استفاده در انتقال آب آشاميدني براي مصارف آب سرد و گرم کاملا مطمئن بوده و طبق تاييديه اخذ شده از موسسه WRC-NSF انگلستان تطابق کامل با استاندارد بهداشتي BS6920 و همچنين براساس تائيديه موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران با استاندارد DVGW-W542 مطابقت دارد.
کابرد در صنايع پزشکي و بهداشتي: از اين لوله هاي پنج لايه در صنايع پزشکي نظير انتقال گاز طبي و سيستمهاي دياليز و استفاده و ... استفاده مي شود همچنين اين لوله در صنايع غذايي، دارويي و اغلب مواد شيميايي که در آن از دماي کمتر از 90C استفاده مي گردد، کاربرد دارد.
کاربرد صنعتي: در کارخانه هاي توليد مواد شيميايي که لوله هاي فولادي کارايي لازم را ندارند از اين نوع لوله استفاده مي گردد. همچنين در صنايعي نظير نفت، گاز، پتروشيمي، کشتي سازي، ماشين سازي و ... مورد استفاده قرار مي گيرد.
کابرد در سيستمهاي حرارتي و برودتي: به علت توانايي مطلوب اين لوله در مقابل فشار و ترک خوردگي، در فن کوئل، سردخانه، سيستم هاي مولد سرما و نيز سيستم هاي سرمايش از کف و ... استفاده مي گردد. اين لوله به علت کارکرد بلند مدت در دماي 90C در سيستم هاي رادياتور و همچنين به دليل ضريب انتقال حرارت مناسب در سيستم گرمايش از کف مورد استفاده قرار مي گيرد.
اتصالات لوله پنج لايه :
اتصالات پنج لايه از آلياژ برنج با آبکاري نيکل ساخته مي شود تا از خوردگي، فرسايش و رسوب گيري آن جلوگيري شود. فناوري نوين در طراحي، کنترل کيفيت دقيق در توليد، به همراه اورينگهاي ويژه، دوام و آب بندي کامل را در شرايط سخت کاري و زمان طولاني تضمين مي نمايد. تاييديه موسسه استاندارد در انطباق اتصالات پنج لايه با استاندارد ASTM F-1974 به پيوست آمده است.
لوله پنج لايه PEX-AL-PEX
با توجه به هزينه هاي کلان ساختمان هاي امروزي ، برنامه ريزي براي افزايش طول عمر ساختمان ها امري ضروري به نظر مي رسد. يکي از مهم ترين عوامل جهت افزايش طول عمر ساختمان ، سيستم تاسيسات و لوله کشي آن است.
همزمان با پيشرفت هاي اخير و کاربرد تکنولوژي هاي جديد در صنعت ساختمان ، لوله هاي بکار رفته در ساختمان نيز دچار تحولي شگرف شده است. اين تحول با عرضه لوله هاي تلفيقي پنج لايه PEX-AL-PEX با طول عمر بيش از 50 سال و با دماي کاربردي حداکثر 90 درجه سانتيگراد معرفي شده است
نسل جديد لوله ها که اصطلاحا به لوله هاي پنج لايه معروف مي باشند به دليل مواردي همچون:
1-استحکام و دوام طولاني مدت
2-رعايت کامل استانداردهاي بهداشتي
3-نصب سريع و آسان
4-قيمت مناسب
به سرعت در سراسر جهان جايگزين لوله هاي فلزي و پليمري گرديدند.اين لوله ها درکلاس PEX-AL-PEX توليد و مورد استفاده قرار مي گيرد.
ساختار مولکولي لايه هاي نگهدارنده: لايه آلومينيومي در مجموع به نحوي در کنار همديگر قرارگرفته اند که در سيستمهايي نظير آبرساني سرد وگرم.آب آشاميدني.رادياتور.گرمايش از کف.هواي فشرده و انتقال مايعات از کارايي حداکثر بر خوردار مي باشند.
در اين لوله ها مايعات و سيالات بدليل عبور از درون لايه PEX نه تنها کليه خواص و ويژگيهاي خود را حفظ مي نمايد بلکه بدليل ساختار صيقلي و صاف مواد لايه دروني هيچگونه رسوب و خوردگي بر جاي نخواهد ماند.
در عين حال لايه PEX بيروني نيز هر گونه فشار.خورندگي و ضربات افتعالي را به هنگام نصب و پس از آن در طول زمان تحمل و دفع مي نمايد.لايه آلومينيومي نيز به عنوان لايه مياني در سراسر طول لوله با استفاده از تکنولوژي پيشرفته ultrqsonic از يک سو مانع از نفوذ اکسيژن گرديده و از سوي ديگر با حفظ حالت لوله در زمان خمش نياز به مصرف اتصالات گوناگون را در حجم وسيعي کاهش ميدهد.
در مجموع رعايت کليه استانداردهاي اجباري سلامت و بهداشت مربوط به آب آشاميدني و نوشيدنيها در کنار مزيتهاي فوق الذکر ميتواند آرامش و آسايش خاطر را براي مصرف کنندگان به همراه دارد.
تاييديه هاي صادر شده از سوي مراجع ذيصلاح و انجام آزمايشات گوناگون علمي تحت استانداردهاي ASTMF 1287 و BS69Z O(BRITISH STANDARD) شامل تستهاي:
تحمل فشار در دما هاي مختلف (PRESSURE TEST)
کشش (RING STRENGTH)
خوردگي(در مقابل آب نمک دريا 5% .سودسوزآوراشباع.اسيد استيک 99%.اسيد سولفوريک 88% و اتانول 96%)
ضخامت لايه آلومينيوم و کليه لايه ها
ترکيدن(BURST) عدم کرويت(OUT OF ROUNDNESS)
در حال حاضر جهت توليد لوله هاي تلفيقي يا همان لوله هاي پنج لايه مرجع استاندارد ملي تدوين شده است .
اين استاندارد بر اساس استاندارد جهاني iso 21003 مي باشد ولي اکثر توليد کنندگان بر اساس استاندارد ASTM اقدام به توليد مي نمايند .
اما در سطح دنيا استانداردهاي معتبري همچون DVGW آلمان , Uni ايتاليا , گوست روسيه و . . . موجود مي باشد
دسته بندي استاندارد ASTM جهت توليد بر اساس نوع جوش و همچنين نوع ماده اوليه مصرفي در لوله مي باشد
که به شرح ذيل است :
ASTM F-1335 نوع جوش لوله تيگ يا ليزر است
ASTM F-1281 نوع جوش آلتروسونيک با مواد پلي اتيلن مشبک يا همان پکس PE-X
ASTM F-1282 نوع جوش آلتروسونيک با مواد پلي اتيلن عادي يا پلي اتيلن مقاوم در برابر حرارت معروف به PERT
ساختار شيميايي لوله هاي 5 لايه :
ساختار شيميايي لوله هاي پنج لايه ، پلي اتيلن مي باشد که يکي از پر مصرف ترين مواد ترموپلاست در جهان بوده و داراي خواص برجسته اي مانند عايق الکتريکي ، خاصيت فيلم شدن و مقاومت شيميايي مي باشند البته اين پليمر ها ضعفهايي از جمله عدم مقاومت در برابر حلالها در دماي بالا ، ترک زايي تنشي را دارا مي باشند که دانشمندان براي رفع اين مشکلات از عمليات مشبک سازي و ياCrosslinking استفاده کرده اند .ره وري اين لوله ها را حداکثر ممکن ضمانت مي نمايد.ارائه گارانتي ومطمئن و فراگير بر اين موارد مي باشد
ساختار فيزيکي لوله هاي پنج لايه :
لوله هاي 5 لايه از نوع لوله هاي مرکبي هستند که از ترکيب دو لايه پلي اتيلن مشبک شده به نام PEX و يک لايه فلز و دو لايه چسبمخصوص تشکيل شده است .
در اين لوله ها ، لايه هاي داخلي و خارجي از جنس پلي اتيلن و لايه مياني از آلياژ آلومينيوم مي باشد .
پلي اتيلن کراسلينک شده (Crosslinking pex)
همانطور که گفته شد پلي اتيلن يکي از پر مصرف ترين مواد ترمو پلاستيک در جهان هست که خواص قابل توجهي مثل عايق الکتريکي ، خاصيت فيلم شدن و مقاومت شيميايي را دارا مي باشد . بدون بو و مزه بوده و سمي نمي باشد . ولي در عين حال داراي يک سري ضعف هايي نيز است که به ساختار مولکولي آن بر مي گردد . بعنوان مثال مقاومت پلي اتيلن در برابر حلال ها به سرعت با دما و شرايطي که سطح در معرض آن قرار مي گيرد ، تغيير مي کند و ترک زائي تنشي در تمام حالاتي که سطح پليمر در تماس با يک مايع باشد وجود دارد و در چنين شرايطي مقدار تخريب به نوع پلي اتيلن و فرمول بندي آميزه پليمري بستگي دارد . بعنوان مثال لوله هاي توليد شده با پلي اتيلن براي مدت طولاني در مجاورت آب جوش قابل استفاده نيستند اين امر استفاده اين لوله ها در شبکه هاي آبرساني حرارتي را محدود کرده است .
بمنظور اصلاح ساختار ، بهينه نمودن و تقويت اين پليمر در برابر حرارتهاي بالا آنرا تحت يکسري فرآيند شيميايي ازجمله عامل دار کردن و شبکه اي نمودن پليمر قرار مي دهند . با مشبک شدن پلي اتيلن ، ويژگي هاي جرياني اين پليمر محدودتر شده و پليمر در بسياري از حلالهايي که PE معمولي را حل مي کنند حل نمي گردد .
علاوه بر اين پلي اتيلن اصلاح شده و مقاومت حرارتي آن افزايش يافته و از مقاومت خستگي بسيار بيشتري برخوردار مي شود . اين پلي اتيلن شبکه اي شده از بلورينگي و حساسيت ترک زايي تنشي متري برخوردار است وتحت اين شرايط ويژگيهاي الکتريکي آن همچنان پا برجاست و مقاومت دي الکتريک آن نيز بهبود يافته است .
لايه آلومينيوم (Aluminum layer)
هرچند لوله هاي پليمري مانند پلي اتيلن ، پلي پروپيلن ، پلي اتيلن مشبک ، داراي مزايايي نسبت به لوله هاي فلزي مي باشند ولي داراي دو ايراد بزرگ زير نيز مي باشند :
الف ) ضريب انبساط حرارتي زياد
بطور کلي ضريب انبساط حرارتي مواد پليمري در مقايسه با فلزات بسيار بالا مي باشند . بعنوان نمونه ضريب انبساط حرارتي پلي پروپيلن و پلي اتيلن در محدوده 19% - 14% مي باشد در صورتي که ضريب انبساط حرارتي فلزات کمتر از 0/02مي باشد .
هنگامي که آب گرم داخل لوله هاي پليمري جريان يابد طول لوله ها افزايش مي يابد و در صورت بسته بودن شبکه لوله کشي ايجاد تنش هاي حرارتي کرده و طول عمر لوله را کاهش مي دهد .
ب ) نفوذ اکسيژن
نفوذ اکسيژن به داخل آب بخصوص در سيستم هاي حرارتي مثل شوفاژ تخريب اجزاي فلزي را به دنبال خواهد داشت .
استفاده از لايه آلومينيوم موجب حل دو مشکل فوق مي شود .
مشخصات آلومينيوم مصرفي در اين لوله ها بر اساس استاندارد ASTM به صورت زير مي باشد :
الف) استحکام کششي : حداقل Mpa 100 يا Psi14600
ب) درصد افزايش طول در نقطه پارگي : 20%
ج) ضخامت : بين 0/3 – 0/2 ميلي متر ( بسته به قطر لوله )
استفاده از آلومينيوم هاي آلياژي که داراي استحکام بالا مي باشد داراي دو مزيت است :
الف) استحکام بالاي لوله
ب) قابليت جوش بهتر
نکته حائز اهميت در کاربرد لايه آلومينيوم ، جوش طولي آن مي باشد . اگر لايه آلومينيوم بدون جوش استفاده شود در استحکام لوله ها نقش مهمي را ايفا نخواهند کرد جوش فويل آلومينيوم با ضخامت حدود 200 تا 300 ميکرون تکنولوژي بالايي را مي طلبد که در توليد به روش آلترا سونيک (Ultrasonice welding)اعمال شده است .
چسب :Adhesive
همانطوري که شرح داده شد ، بين لايه آلومينيوم و لايه داخلي و خارجي پلي اتيلن مشبک از دو لايه چسب استفاده شده است . قابل توجه است که چسبندگي پلي اتيلن مشبک به آلومينيوم ، ضعيف می باشد و استفاده از چسب الزامی مي باشد . چسب مورد استفاده بايستی دارای خواص زير باشد :
الف) استحکام چسبندگی بالا به سطح آلومينيوم و پلي اتيلن مشبک
ب) مقاومت حرارتی بالا بطوريکه تا دمای 110 درجه سانتی گراد در زمان طولانی را تحمل کند
ج) قابليت فرآيند در خط توليد لوله
لوله های پنج لایه را می توان آخرین نسل از سیستم آبرسانی معرفی کرد که علاوه بر داشتن همه مزیت های لوله های فلزی و پلیمری و با رفع نواقص دیگر انواع لوله های موجود ، توانسته به خوبی جایگاه اولین را به خود اختصاص دهد . لوله های پنج لایه با تلفیق پلیمر و فلز، از مزایای هر دو استفاده و نقاط ضعف آنها را برطرف نموده است .
لوله های پنج لایه ویژگیهایی چون عمر زیاد ، عدم پوسیدگی و خوردگی ، مقاومت شیمیایی ، سرعت و سهولت در نصب را از لوله های پلیمری و ویژگیهایی مثل عدم نفوذ اکسیزن و انبساط طولی نا چیز را از لوله های فلزی دارا میباشند . این خصوصیات منحصر به فرد باعث شده تا به یک محصول ماندگار و قابل اطمینان از ترکیب فلز و پلیمر تبدیل و به سرعت در سراسر جهان جایگزین لوله های فلزی و پلیمری گردد.
این لوله ها درکلاس PERT-AL-PERT ,PEX-AL-PEX یا PE تولید و مورد استفاده قرار می گیرد.
لوله های ۵ لایه از ترکیب دو لایه PEX و یک لایه فلز آلومینیوم و دو لایه چسب مخصوص تشکیل شده است :
دو لایه پلیمر :
لایه داخلی و بیرونی را میتوان از مواد PERTیا PEX یا PE استفاده کرد که هرکدام دارای خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی هستند و بسته به محل استفاده و نوع کاربرد آن باید از مواد پلیمری مناسب استفاده کرد .
PEX : نخستین پلیمر مورد استفاده در تولید لوله های تلفیقی است و در واقع همان مواد پلی اتیلن میباشد که ساختار مولکولی طولی آن با روشهای شیمیایی به ساختار شبکه ای تبدیل شده و در نتیجه قدرت تحمل حرارت و فشار بیشتری را پیدا میکند. خصوصیت مواد پلیمری PEX تحمل حرارت تا 95 درجه سانتیگراد می باشد .
PERT : پلیمر PERT صیقلی تر می باشد ولی از نظر تحمل حرارت آب گرم تا 70 درجه سانتیگراد توصیه می شود.
یک لایه آلومینیوم :
مزایای استفاده از لایه آلومینیوم به عنوان لایه میانی در سرتاسر طول لوله :
- اصلاح ضریب انبساط حرارتی طولی
ضریب انبساط حرارتی مواد پلیمری در مقایسه با فلزات بسیار بالا میباشد. بعنوان نمونه ضریب انبساط حرارتی پلی پروپیلن و پلی اتیلن در محدوده 19/0-14/0 ولی فلزات کمتر از 02/0 میباشد . هنگامی که آب گرم دخل لوله های پلیمری جریان یابد طول لوله ها افزایش مییابد و در صورت بسته بودن شبکه لوله کشی ایجاد تنش های حرارتی کرده و طول عمر لوله را کاهش میدهد.
- عدم نفوذ اکسیژن
نفوذ اکسیژن به داخل آب بخصوص در سیستم های حرارتی مثل شوفاژ تخریب اجزای فلزی را به شدت افزایش میدهد.
- وجود آلومینیوم حالت پذیری و شکل پذیری لوله را افزایش داده و باعث حفظ حالت لوله در زمان خمش میگردد و در نتیجه نیاز به مصرف اتصالات گوناگون را در حجم وسیعی کاهش میدهد.
- استفاده از آلومینیوم به دلیل ضریب کشسانی بالایی که دارد باعث افزایش استحکام ، مقاومت مکانیکی و افزایش قدرت تحمل فشار و ضربه میگردد و در نتیجه لوله را در مقابل نشست ساختمان و زلزله مقاوم میکند .
نکته مهم در کاربرد لایه آلومینیوم ، جوش طولی آن می باشد . اگر لایه آلومینیوم بدون جوش استفاده شود در استحکام لوله ها نقش مهمی را ایفا نخواهند کرد . جوش فویل آلومینیوم با ضخامت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میکرون تکنولوژی بالایی را می طلبد که در تولید به روش آلترا سونیک (Ultrasonice welding) اعمال شده است .
دو لایه چسب :
بین لایه آلومینیوم و لایه داخلی و خارجی پلیمر از دو لایه چسب استفاده شده است . چسبندگی پلیمر به آلومینیوم ، ضعیف می باشد و استفاده از چسب الزامی می باشد .
مزایا و ویژگیهای اختصاصی لوله های پنج لایه :
1- انبساط طولی ناچیز
با توجه به ضریب انبساط حرارتی بالای مواد پلیمری در مقایسه با مواد فلزی ، طول لوله های پلیمری در معرض دمای بالا افزایش زیادی خواهد داشت . به عنوان مثال اگر 50 متر لوله پلی پروپیلن از دمای 20 درجه سانتی گراد به دمای 70 درجه سانتیگراد برسد حدود 450 میلیمتر افزایش طول خواهد داشت . این افزایش طول سبب میشود که لوله ها خمیده شده و در صورت صحیح نبودن نصب به سیستم لوله کشی آسیب وارد شود.
2- عدم نفوذ اکسیژن از هوای خارج به آب داخل لوله
در برابر نفوذ اکسیژن 100% مقاوم است. مواد پلیمری مانند پلی اتیلن , پلی پروپلین , پلی بوتیلن و … سد خوبی در برابر عبور اکسیژن نمیباشند . نفوذ اکسیژن به داخل آب سبب تشدید خوردگی در اجزای فلزی شبکه های آبرسانی میشود. این مساله بخصوص در سیستمهای حرارتی سبب تخریب اجزای شوفاژ و مبدلهای حرارتی میشود.
3- عدم تشکیل رسوبات و املاح معدنی و ترکیبات آلی (عدم رسوب گذاری)
سطح داخلی لوله های 5 لایه در مقایسه با لوله های فلزی دارای سطح بسیار صیقلی میباشند که این ویژگی باعث کاهش رسوب گذاری و در نتیجه سبب کاهش افت فشار درشبکه آبرسانی شده .
4- افت فشار ناچیز
به دلیل برخورداری از سطحی صاف و صیقلی با حداقل اصطکاک و ضریب زبری ،کمترین افت فشار را در لوله کشی ایجاد میشود. لذا امکان استفاده از لوله هایی با سایز کمتر جهت کاهش هزینه را فراهم مینماید.
5- نیاز به عایق کاری کمتر و عدم اتلاف گرما
ضریب هدایت حرارتی لوله های پنج لایه بسار کم میباشد. با داشتن این خاصیت ، به خصوص در فصلهای زمستان و تابستان نیاز به عایق بندی کمتری دارند. لوله های فلزی را که بصورت روکار نصب میشوند با پشم شیشه یا ماده دیگری عایق بندی می کنند تا در زمستان از یخ زدگی و در تابستان از گرم شدن آب داخل لوله جلوگیری شود . در حالیکه لوله پنج لایه بصورت روکار ،علاوه بر داشتن زیبایی ، احتیاجی به هیچ گونه عابق بندی ندارد زیرا لوله مذکور دارای ضریب هدایت حرارتی پایینی در حدود مواد عایق میباشد .
6- عدم خمش (شکم دادن) در لوله کشی روکار و در بین بست ها به دلیل ضریب انبساط طولی پایین - ضریب انبساط آن کم و تقریبا برابر با لوله های مسی است.
7- در حین اجرا به راحتی خم می شود ، شکل می گیرد وحالت فنری ندارد.
8- به خاطر انعطاف پذیری بالا و نیاز کمتر به اتصالات ، استفاده از آن اقتصادی و مقرون به صرفه است.
9- به خاطر نیاز کمتر در بکارگیری اتصالات ، نصب آن تا 10 برابر سریعتر از لوله کشی های معمولی است .
10- مقاومت شیمیایی بالا و عدم واکنش با مواد شیمیایی به دلیل وجود سطح خارجی پلیمری
11- پایداری و مقاومت بالا در برابر زمین لرزه ، ارتعاش ، ضربه و نشستهای ساختمان به دلیل انعطاف پذیری زیاد - بخاطر جوش لایه آلمینیومی می تواند بالاترین میزان فشار را تحمل کند.
12- عدم اشتعال و مقاوم در برابر آتش سوزی
13- به خاطر سبکی ، حمل و نقل آن آسان وارزان است.
14- قابلیت ردیابی به دلیل وجود لایه آلومینیوم در ساختار لوله
15- مقاومت مکانیکی و تحمل فشار در دمای بالا
16- عدم خوردگی ، اکسیداسیون ، زنگ زدگی
17- طول عمر و دوام بالا
18- در لوله کشی تو کار بسیارمطمئن ودر لوله کشی رو کار زیباست .
19- ضریب اطمینان اتصالات آن بسیار بالا و با ویژگیهای لوله هماهنگی دارد.
20- به دلیل کلاف بودن در طولهای زیاد ، ضایعات آن نزدیک به صفر است .
مزایای سیستم گرمایش از کف :
1- سیستم حرارتی گرمایش از کف در مقایسه با دیگر سیستم های حرارتی نه تنها در صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی بلکه در مقوله رفاه و آسایش ساکنان دارای نقاط قوت بسیاری می باشد.
2- روش گرمایش از کف به عنوان راحت ترین، سالم ترین و طبیعی ترین روش برای گرمایش شناخته شده است. در این روش گرما به وسیله حرارت تشعشعی از کف دریافت می شود و احساس آسایش بیشتری به دنبال دارد.
3- در این سیستم گرمایشی معمولا دمای آب گرم داخل لوله ها بین 30 تا 60 درجه سانتیگراد می باشد که حدود 20 تا 40 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی می شود.
4- در ساختمان های با سقف بلند استفاده از این سیستم باعث کاهش مصرف انرژی و صرفه جویی در مصرف سوخت می گردد.
5- بدن به گونه ایی گرم می شود که در هنگام استراحت نیاز به استنشاق هوای گرم ندارد در نتیجه تنفس بسیار ملایم می شود، این بهترین روش گرم کردن یک ساختمان است.
6- در دیگر سیستم های گرمایشی که دمای قسمت پایین اتاق سردتر از بالای آن است ، برای کودکان که دارای اندام کوچکی هستند ناخوشایند است .
7- این سیستم هوا را خشک نمی کند و رطوبت را در حالت اعتدال نگه میدارد.
8- در اثراستفاده از بخاری محیط زندگی بخصوص دیوارها کثیف شده ، ولی گرمایش از کف دیوارها پاکیزه می ماند.
همین مساله در مورد افرادی که آلرژی دارند دارای اهمیت است زیرا محیط عاری از هرگونه محرک خواهد بود.
9- در آشپزخانه و حمام که همیشه خیس و مرطوب است، از رطوبت و کپک زدن دیوارها جلوگیری خواهد کرد.
10- از بین رفتن رطوبت زمین در بعضی از ساختمانها است که باعث بیماریهای مفصلی می گردد.
11- فضای منزل توسط بخاری و رادیاتور اشغال نمی شود و آزادی بیشتری در تغییر دکوراسیون خواهید داشت.
كاربرد های لوله پنج لایه :
1- لوله کشی بهداشتی آب سرد و گرم (آبرسانی و آشامیدنی)
مواد اولیه بکار رفته در این لوله ها بهداشتی و سازگار با محیط زیست می باشد و هیچگونه فعل و انفعالات شیمیایی نیز در این لوله ها صورت نمی گیرد.
2- لوله کشی رادیاتور ، شوفاژ ، پکیج
به علت توانایی مطلوب این لوله در مقابل فشار و ترک خوردگی، از آن در فن کوئل، سردخانه، سیستم های مولد سرما و ... استفاده می گردد . این لوله به علت کارکرد بلند مدت در دمای 95 درجه سانتی گراد در سیستم های رادیاتور و همچنین به دلیل ضریب انتقال حرارت مناسب در سیستم گرمایش از کف مورد استفاده قرار می گیرد.
3- کاربرد در صنایع مختلف پزشکی و بهداشتی
از این لوله در صنایع پزشکی نظیر انتقال گازهای طبی و سیستم های دیالیز و ... همچنین در صنایع غذایی، دارویی و اغلب مواد شیمیایی که در آن از دمای کمتر از 100 درجه سانتیگراد استفاده می گردد ، کاربرد دارد.
4- سیستم گرمایش از کف
5- کاربردهای صنعتی : در کارخانه های تولید مواد شیمیایی که لوله های فلزی کارایی لازم را ندارند از این نوع لوله استفاده می گردد. همچنین در صنایعی نظیر کشتی سازی، ماشین سازی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
6- سیستمهای سرمایشی و برودتی : از قبیل فن کویل ، سردخانه و سایر سیستمهای مولد سرما
7- لوله کشی گاز : برای لوله کشی گاز طبیعی باید از لوله هایی استفاده شود که در مقابل گاز نفوذ ناپذیر باشد ، فشار بالایی را تحمل کند و هیچگونه فعل و انفعال شیمیایی در داخل لوله صورت نگیرد . در همین راستا لوله های مرکب ( PEX - AL - PEX ),(PRT-AL-PRT) ضمن دارا بودن این ویژگیها ، ایمنی بالایی هم دارند .
8- لوله کشی هوای فشرده
کدام لوله پنج لایه برای کدام پروژه مناسبتر است؟
لوله های پنج لایه با استاندارد های مختلف ساخته می شوند که هر کدام از آنها علاوه بر بحث استاندارد از نظر کیفی و پروسه تولید هم با یکدیگر متفاوت هستند . برای همین اختلاف قیمت امری طبیعی به شمار می رود. یک مهندس یا متخصص تأسیسات در این زمینه می تواند مشاوره خوبی بدهد .
لوله ها از نظر میزان تحمل گرما :
1- آبرسانی سرد PE تا دمای ۳۵ درجه : لوله های PE-AL-PE
دسته اول لوله های هستند که برای آبرسانی ساده آب سرد به کار می روند. این دسته از لوله ها یک آلیاژ تک پیوندی از پلیمر هستند که قدرت کشسانی کمتری دارند و برای آب گرم مناسب نخواهند بود، نهایت دمای آبی که این سبک از لوله ها می توانند تحمل کنند ۳۵ درجه سانتی گراد است. لوله های PE برای آبرسانی سرد و یا انتقال آب از زیر خاک استفاده می شوند. این لوله ها به شدت در مقابل خوردگی و آسیب های مربوط به فشار سطحی مقاوم هستند اما تنها در مقابل آب گرم مقاومت کمی دارند. در نهایت قیمت به صرفه این لوله ها می تواند آنها را در پروژه های آبرسانی به عنوان گزینه برتر انتخاب کرد.
2- آبرسانی نیمه گرم PERT تا دمای ۷۰ درجه : لوله های PERT-AL-PERT
این لوله ها برای آبرسانی شوفاژخانه ، موتورخانه و پکیجها و استفاده در دمای بالا و پیش از جوش مناسب نیستند. نهایت دمای آبی که این لوله ها می توانند تحمل کنند 70 درجه سانتی گراد است . این لوله ها مقاومت مکانیکی خوبی دارند و می توانند برای برخی پروژه ها به صرفه باشند اما میزان کاربرد آنها به اندازه لوله های PE و PEX نیست.
3- آبرسانی گرم PEX تا دمای ۹۵ درجه : لوله های PEX-AL-PEX
این لوله ها را می توان مقاومترین هم از نظر مکانیکی هم از نظر گرمایی دانست. نهایت دمای آبی که این لوله ها می توانند تحمل کنند 95 درجه سانتی گراد است . این لوله ها برای شوفاژخانه ، موتورخانه و پکیجها و کلا استفاده در دمای بالا و پیش از جوش استفاده می شوند.
انواع لوله PEX:
لوله های این دسته به سه قسمت تقسیم می شوند که عمده تفاوت آنها در میزان انعطاف پذیری ، مقاومت مکانیکی و قدرت کششی آنهاست. هر چه لوله های پنج لایه منعطف تر باشند کار کردن با آنها سریع تر، کم هزینه تر، نصب آنها به همان نسبت کم هزینه و در نهایت قیمت پایین تر خواهد بود. بسیاری از اتصالات ساده که آنچنان هم مورد استفاده نیستند را حذف می کنند و لوله بدون اتصالات زیاد و امکان آبدهی زیاد قابل استفاده است.
PEX-A: متد مورد استفاده در این پروسه Peroxide method است.
PEX-B: متد مورد استفاده در این پروسه Silane method است.
PEX-C: متد مورد استفاده در این پروسه Irradiation method است.
برچسب ها :خط توليد لوله،پلي اتيلن ،لوله هاي پليمری ،پلي پروپيلن ،لوله های 5 لايه،لايه PEX ،PEX-AL-PEX ،لوله های تلفيقی پنج لايه PEX-AL-PEX،،اتصالات پنج لايه،کاربرد لوله هاي پنج لايه،لوله های پکس آلپکس ،پکس pex،لوله هاي پليمری مرکب پکس،لوله های پلی اتيلن شبکه ای شده،مزايای پلی اتيلن PEX،لوله های مرکب PEX
PEX - AL - PEX PIPE |خط توليد لوله آلومينيوم و PEX |خط توليد لوله کامپوزيت آلومينيوم پنج لايه| خط توليد لوله سه لايه | خط توليد لوله پنج لايه|خط توليد لوله پنج لايه کف خواب|خط توليد لوله گرمايش از کف
خط توليد ساير لوله هاي کامپوزيت :
1) لوله هاي 3 و 5 لايه PP / PP- R / PEX با لايه ضد نفوذ اکسيژن (EVOH) در ظرفيتها و سايزهاي مختلف.
مزايا : داراي طول عمر بسيار بالا ، عدم نفوذ اکسيژن و اشعه ماورا بنفش ، عدم امکان رشد ميکروب در داخل لوله و غيره.
2) لوله هاي کامپوزيت PP- R با لايه آلومينيوم .
3) لوله هاي PE تقويت شده با مفتول و يا نخ .
نسل جديد لوله هاي پنج لايه در سيستم گرمايشي و سرمايشي
نقش نسل جديد لوله ها پنج لايه در بهينه سازي سيستم هاي گرمايشي و سرمايشي ساختمان ها،استفاده از نسل جديد لوله هاي پليمري مرکب پکس، در سيستم هاي حرارتي و برودتي ساختمان ها روز به روز گسترش مي يابد. مزايايي نظير مقاومت در برابر پوسيدگي و زنگ زدگي، شکل پذيري مناسب، مقاومت در برابر فشار و درجه حرارت بالا به مدت طولاني، ضريب انبساط طولي کم، ايجاد افت فشار کم در سيستم، مقاومت در برابر حلال ها، جلوگيري از رسوب مواد موجود در آب، امکان انتخاب قطر کم تر در طول واحد لوله در هنگام طراحي، حمل و نقل سريع و آسان و کاهش تعداد اتصالات، از جمله مواردي هستند که به بهينه سازي مصرف انرژي و کاهش هزينه ي سيستم آب رساني در صنعت ساختمان کمک شاياني نموده است. استفاده از لوله هاي پليمري از اوايل دهه ي 1970 ميلادي با هدف جايگزيني مناسب براي لوله هاي مسي و لوله گالوانيزه که در ساختمان به کار مي روند مورد توجه قرار گرفته است.
از آنجا که لوله هاي فلزي به تدريج دچار خوردگي و پوسيدگي مي شوند، تحقيق براي دستيابي به لوله هايي با عمر زياد که معايب لوله هاي فلزي را نداشته باشند در کشورهاي صنعتي آغاز گرديد که در بدو امر منجر به توليد لوله هاي پليمري معمولي گرديد ولي با توجه به ايرادات مشاهده شده در لوله هاي پليمري معمولي تحقيقات ادامه يافت تا آن که مجر به توليد نسل جديد لوله هاي پليمري مرکب پکس گرديد. لوله هاي پنج لايه که نوع شبکه اي شده ي لوله هاي پلي اتيلن معمولي هستند به تدريجه جايگزين لوله هاي رايج فلزي در صنعت ساختمان در کشورهاي پيشرفته صنعتي شده اند.
لوله هاي پليمري :
از اوايل دهه ي 1970 ميلادي که مطالعه بر روي لوله هاي پليمري به مرحله ي نويني رسيد، تلاش براي دستيابي به محصولي که عاري از معايب لوله هاي فلزي باشد بر مبناي اصول اقتصادي شامل قيمت نازل در توليد و سرعت عمل بيش تر در حين کاربرد و مونتاژ، وارد مرحله ي جديدي گشت. در ابتداي امر، محققان لوله پلي اتيلن، لوله سبز يا لوله پلي پروپيلن و لوله پليکا را مورد توجه قرار دادند.
ولي لوله هاي مذکور در آن زمان داراي يک عيب عمده بودند: بر خلاف فلزات که داراي ساختماني فشرده و غير قابل نفوذ بودند، پليمرها در برابر اکسيژن موجود در آب نفوذپذير بودند و در نتيجه تأسيسات مکانيکي از قبيل پمپ ها، رادياتورها، شيرآلات و مخازن آب، در صورت اتصال به چنين لوله هايي مورد خوردگي شديد قرار مي گرفتند و با گذشت زمان دچار پوسيدگي مي شدند. همچنين در لوله هاي پليمري، با افزايش دما، تضميني براي حفظ خواص مکانيکي و فيزيکي وجود نداشت.
با توجه به معايب مذکور، نوعي جديد از پليمر به نام پليمر شبکه اي شده (Cross Linking) توليد گرديد که در آن اتصال عرضي بين زنجيره هاي پليمري از ساختار خطي به ساختار شبکه اي تبديل گشت و پلي اتيلني که از طريق چنين فرآيندي حاصل آمد به پلي اتيلن شبکه اي پکس معروف گرديد.
به طور کلي پلي اتيلن شبکه شده از مسير تحول 30 ساله اي به دست آمد. از آن جا که پلي اتيلن معمولي داراي ويژگي هايي نظير عايق الکتريکي بودن، خاصيت ورقه شدن و مقاومت شيميايي بالا را دارا مي باشد ، گزينه ي مناسبي براي استفاده در صنعت لوله کشي ساختمان بود، ولي نقطه ي ضعف پلي اتيلن معمولي آن است که اين ماده در برابر حلال ها به سرعت تغيير شکل مي دهد و ممکن است در آب ناخالص در آن ترک به وجود آيد. از اين رو پلي اتيلن معمولي در طولاني مدت در آب گرم قابل استفاده نيست و کاربرد آن در شبکه ي تأسيسات حرارتي ساختمان مورد سوال قرار مي گيرد. براي برطرف نمودن اين نقص، پلي اتيلن را به اصطلاح شبکه اي مي نمايند تا محصول پکس به دست آيد. با شبکه اي شدن پلي اتيلن، مقاومت آن در برابر حلال ها افزايش مي يابد، ضمن آن که برخي خواص فيزيکي و مکانيکي آن در دماي بالا هم بهبود مي يابد.
لوله هاي پليمري مرکب پکس داراي ويژگي ها و ساختاري شبکه اي به شرح زير مي باشند:
1-لايه ي آلومينيوم: اگرچه لوله هاي پلي اتيلن شبکه اي شده در برابر حلال ها پايدارند، ولي داراي دو محدوديت مهم مي باشند:
الف) ضريب انبساط حرارتي بالا: به طور کلي ضريب انبساط حرارتي مواد پليمري نسبت به فلزات بالاتر است. هنگامي که آب گرم در لوله هاي پليمري جريان مي يابد ابتدا طول لوله ها افزايش مي يابد که در صورت بسته بودن شبکه ي لوله کشي، تنش هاي حرارتي به وجود مي آيند.
ب) نفوذ اکسيژن: نفوذ اکسيژن از طريق لايه هاي پليمري در سيستم هاي رايج حرارتي، تخريب ديگر اجزاي سيستم را به همراه دارد. براي رفع دو ايراد مشروحه، از لايه اي آلومينيوم بهره مي گيرند. مشخصات آلومينيومن مصرفي بر طبق استانداردASTM ارائه مي شود، ولي مي توان به طور کلي ضخامت آن را بين 0/2 تا 0/3 ميلي متر و مقاومت کششي آن را حداقل 100 مگاپاسکال انتخاب نمود.
2- چسب: بين لايه ي آلومينيوم و لايه هاي خارجي پلي اتيلن شبکه شده، از چسب ويژه اي استفاده مي گردد. چسب مورد استفاده بايد داراي دو ويژگي مهم باشد:
الف) استحکام بالا به هنگام چسبيدن به آلومينيوم و پلي اتيلن؛ و
ب) مقاومت حرارتي بالا تا دماي 110 درجه ي سانتي گراد به مدت طولاني.
ويژگي ها و مزاياي لوله هاي مرکب پنج لايه
به طور کلي مزاياي پلي اتيلن PEX به شرح زير هستند:
1- عمر بالاي بهره برداري: بر طبق استاندارد ASTM و نيز استاندارد DIN طول عمر لوله هاي PEX در شرايط استاندارد بهره بردراي حدود 50 سال برآوردمي گردد.
2-تحمل فشار و دماي بالا و نيز دماي زير صفر درجه ي سانتي گراد: با مراجعه به استاندارد ASTM-F128، لوله هاي PEX مي توانند در دماي 95 درجه ي سانتي گراد با فشار 10 اتمسفر به مدت 50 سال شرايط بهره برداري را فراهم نمايند. همچنين لوله هاي PEX، قابليت تحمل دماهاي زير صفر درجه تا حد 40 درجه ي سانتي گراد زير صفر را دارا مي باشند، لذا مي توان از اين لوله ها در مولدهاي سرمايشي هم بهره برد.
3-عدم نفوذ اکسيژن: لوله هاي PEX به دليل وجود آلومينيوم، در مقابل نفوذ اکسيژن محفوظ هستند و لذا هيچ گونه خوردگي متوجه اتصالات لوله کشي و مخازن نمي گرددد.
مقطع عرضي لوله هاي پليمري مرکب (PEX)
مقاومت سايشي: لايه ي پليمري که در لوله ي مرکب قرار دارد، مقاومت بالايي در برابر ذرات شن و ماسه و املاح معدني دارد که اين ويژگي به دليل شبکه اي شدن پليمر است.
مقاومت در برابر رسوبات: جدار داخلي لوله هاي مرکب PEX، نسبت به جدار داخلي لوله هاي فلزي صيقلي تر است که اين امر امکان رسوب گيري توسط لوله را منتفي مي نمايد.
انتخاب لوله با قطر کم تر در طراحي: به دليل عدم رسوب گذاري، افت فشار داخل لوله ها بسيار کم است و لذا هنگام طرح، انتخاب لوله هايي با قطر کم تر فراهم مي آيد.
انعطاف پذيري: با توجه به آن که فلزات قابليت شکل پذيري و پليمرها قابليت انعطاف پذيري بالايي دارند، انتظار مي رود که لوله هاي (PEX) که حاوي هر دو مولد مذکورند، هر دو ويژگي را داشته باشند. لوله هاي (PEX) در مقابل ضربه و تنش هاي وارده مقاومت بالاتري به دليل وجود آلومينيوم در مرکز لايه دارند، ضمن آن که به دليل بدنه ي پليمري، انعطاف پذيري بالايي در برابر تغييرات فشار و درجه حرارت دارند.
کاهش تعداد اتصالات: به دليل انعطاف پذير بودن لوله هاي مرکب (PEX)، امکان تهيه ي کلاف طولي از آن ها فراهم مي آيد و لذا مي توان طول لوله ها را بلندتر طراحي نمود که در نتيجه امکان کاهش تعداد اتصالات فراهم مي آيد. ذکر اين نکته لازم است که در صورت کاهش تعداد اتصالات در طرح، مي توان لوله کشي را با هزينه ي کم تري انجام داد و هزينه ي طراحي و اجرا را پايين آورد.
نتيجه
با پيشرفت علم در زمينه ي پليمرها، امکان توليد لوله هاي مرکب (PEX) فراهم آمده است که با بهره گيري از آن ها مي توان گام بلندي در بهينه سازي اقتصادي و بهينه سازي مصرف انرژي در شبکه هاي حرارتي و برودتي در لوله کشي ها و تأسيسات آب رساني ساختماني برداشت. مزايايي نظير مقاوم بودن در برابر مواد شيميايي موجود در آب، مقاوم بودن در برابر حلال ها، مقاومت در برابر فشار و درجه حرارت بالا به مدت طولاني، ضريب انبساط طولي ناچيز، عدم ورود اکسيژن به لايه هاي داخلي، جلوگيري از رسوب گذاري، عدم تغيير رنگ و بو و مزه ي آب داخل لوله، عدم پوسيدگي لوله، قابليت انعطاف پذيري بالا، ايجاد افت فشار کم در سيستم، امکان انتخاب قطر کم تر در طرح لوله، کاهش تعداد اتصالات و حمل و نقل و نصب سريع و آسان مواردي هستند که به بهينه سازي مصرف انرژي و کاهش هزينه ي سيستم لوله کشي در صنعت ساختمان کمک شاياني مي نمايند.
اتصالات لوله ۵ لایه
اتصالات ۵ لایه دارای انواع مختلفی هستند که هر یک از آن ها با توجه به ویژگیهایی که دارند دارای کاربردهای متفاوتی خواهند بود.
1- اتصالات پنج لایه کوپلی
2- اتصالات پنج لایه پرسی
3- اتصالات پنج لایه کلمپی
از آن جایی که این نوع از لوله ها بسیار منعطف بوده و به راحتی خم می شوند، استفاده از اتصالات در آن ها به مراتب کمتر است. نصب و فرآیند آن نیز به همین نسبت ساده تر و کم هزینه تر خواهد بود.
برای این نوع از لوله ها بیشتر از روش پرسی و روش کوپلی استفاده می شود. در لوله کشی پنج لایه برای تغییر سایز لوله یا تغییر در جهت از این اتصالات کمک گرفته می شود. این دو نوع اتصال بر اساس نحوه نصب و شیوه قرارگیری روی لوله ها باهم متفاوت هستند.
در روش کوپلی :
اتصالات کوپلی متشـکل از چهـار جـزء متفـاوت مـی باشـد که شـامل بدنه اتصـال کوپلـی، اورینگ هـای اتصـال کوپلی و حلقـه برنجـی (چاکدار) و
مهـره اتصـال کوپلـی بـرای مهـار لولـه بوده کـه میـزان آب بندی سیسـتم را تضمین مـی نمایند.
مشخصات اجزای اتصال کوپلی عبارتند از :
الف- بدنه اتصال کوپلی
بدنـه اتصـاالت کوپلـی از جنـس برنـج بـا آبـکاری نیـکل بـوده و در خروجـی انشـعاب هـر اتصـال، دندانـه هـای معکوسـی جهـت نگهـداری لولـه
در جـای خـود وجـود دارد. در انتهـای دندانـه هـا، بدنـه اتصـال دارای رزوه هایـی بـرای پیـچ شـدن مهـره بـه آن قـرار دارد.
ب - ارینگ های اتصاالت کوپلی
در اتصـالات کوپلـی بـه منظـور جلوگیـری از نفوذپذیـری آب، عـلاوه بـر فشـرده شـدن دندانـه هـای بدنـه اتصـال در لایه درونـی لولـه، از دو عدد اُرینـگ نیـز اسـتفاده شـده اسـت. ایـن اُرینـگ هـا در فواصل مشـخص و اسـتاندارد از یکدیگـر در میـان دندانـه هـا قـرار گرفتـه انـد و عمـل آب بنـدی را انجـام مـی دهنـد.
ج - حلقه برنجی یا چاکدار
حلقـه ای از جنـس برنـج و بـا آبـکاری نیـکل مـی باشـد. وقتـی بدنـه اتصـال درون لولـه قـرار مـی گیـرد، ایـن حلقـه بـر روی لبـه لولـه قـرار گرفتـه و عمـ ًا لولـه درمیـان حلقـه برنجـی وبدنـه اتصـال مهـار مـی شـود.
د - مهره اتصال کوپلی
ایـن مهـره کـه کامـلا از جنـس برنـج تهیـه شـده و پـس از اینکـه لولـه در داخـل اتصـال قرار گرفـت، بـا بسـته شـدن بـر روی اتصـال، حلقـه برنجی یا چاکـدار را بـا فشـار خـود جمـع کـرده و اتصـال آب بنـد خواهـد شـد.
مهمترین ویژگی های اتصالات کوپلی عبارتند از:
1 - آب بندی کامل سیستم تا حداکثر اطمینان.
2- امکان باز و بست نمودن هر اتصال به دفعات متعدد بدون نیاز به تعویض هیچگونه قطعه.
3- تنوع بسیار وسیع اتصاالت.
4- استحکام قابل توجه اتصاالت بدلیل شکل و طراحی قطعات.
5 - سهولت در اجرا.
مراحل انجام کار با اتصالات کوپلی :
1- لوله ها را به اندازه ی دلخواه خود برش می دهیم . این کار با استفاده از گرد بر و یا قیچی می تواند انجام شود.
2- در ادامه کار از کالیبر استفاده می کنیم . کالیبر ابزاری است که از آن برای عریض کردن لوله استفاده می شود.
3- از آن جایی که دیواره لوله برنده است، باید به این نکته توجه نمود که بعد از گشاد شدن لوله ها با استفاده از تیغه هایی که در انتهای همین ابزار قرار دارد، باید دیواره داخلی لوله را کونیک یا گرد نمود.
این کار با استفاده از یک حرکت چرخشی تیغه کالیبر انجام می گیرد. اگر این کار به درستی انجام شود، از آسیب و پاره شدن اورینگ لاستیکی که روی اتصال قرار دارد، جلوگیری می شود. توجه به این مرحله از مشکلات بعدی جلوگیری خواهد کرد. عدم دقت در این زمینه می تواند مشکلات جدی را ایجاد کند و فرآیند آب بندی به درستی انجام نشود.
4- بعد از انجام این مرحله ابتدا باید مهره اتصال مورد استفاده را از لوله عبور دهید و در ادامه حلقه را وارد سر لوله نماید. سپس می توانید لوله مورد نظر را وارد اتصال نمایید. بعد از انجام این مراحل در ادامه باید با استفاده از آچار مهره را محکم کنید.
روش پرسی :
اتصـالات پرسـی دارای سـه جـزء میباشند کـه شـامل بدنـه اتصـال پرسـی ، اُرینـگ هـا و حلقـه اسـتیل اتصـال پرسـی بـرای پـرس اسـت. خـط هـای نگهدارنـده حلقـه بـرروی اتصـال، ضریـب اطمینانـی اسـت کـه بـا پـرس کـردن بـر روی اتصال، آب بند خواهد شد.
مشخصات اجزای اتصال پرسی عبارتند از :
الف- بدنه اتصال پرسی
بدنه اتـصاالت پرسی نیوپایپ از جـنس بـرنج با آبکاری نیکل بوده و در خروجی انشعاب هر اتصال، دندانه های معکوسی جهت نـگهداری لوله در جای خـود وجود دارد . به این دندانه های اتصال به اصطالح، اتـصال دنـدانه مــوشی نیز گفــته می شود.
ب - ارینگ های اتصاالت پرسی
جهـت آب بنـدی بـر روی بدنـه اتصـاالت پرسـی از دو اُرینـگ نیـز اسـتفاده شـده اسـت. ایـن اُرینـگ هـا در فاصلـه هـای مشـخص از یکدیگـر در میـان دندانـه هـا قـرار گرفتـه انـد و آب بنـدی را بـا خـط هـای پرسـی کـه از روی حلقـه اسـتیل بیـن ایـن اُرینـگ هـا قـرار مـی گیـرد، انجـام مـی دهـد.
ج - حلقه استیل
اتـصالات پرسی دارای حلقه ای از جـنس استیل میباشد. وقتی بدنه اتصال درون لوله قرار میگیرد، این حلقه ابتدا بر روی لوله قرار گرفته ،
سپس بدنه اتصال درون لوله قرار می گیرد که این حلقه لوله را به اتصال فشار داده و پرس برروی همین حلقه انجام می گیرد.
مراحل انجام کار با اتصالات پرسی :
1- در این روش نیز مانند روش قبلی باید پیش از انجام هر کاری لوله ها را کالیبره نمود. در این نوع از اتصالات چون مهره ای وجود ندارد بنابراین اتصالات پرسی سبک تر و ارزان تر می باشند.
2- در مرحله بعد لوله باید وارد اتصال پرسی شود. حتما باید چک شود که لوله کاملا در حلقه ی استیل قرار گرفته است.
3- بعد از چک کردن سوراخ در انتهای حلقه استیل و اطمینان از قرارگیری لوله در محل صحیح خود می توان از دستگاه پرس هیدرولیکی برای پرس استفاده نمود. البته با پرس دستی نیز می توان حلقه را پرس نمود.
نکاتی که در زمان نصب لوله ۵ لایه باید به آن ها دقت نمود :
1- قبل از نصب ، مسیر مناسب لوله ها و نحوه ارتباط بین لوله ها و سایر تجهیزات مشخص نماییم.
2- نباید به لوله هایی که نصب می کنیم، بیش از اندازه وزن وارد شود.
3- اگر در زمان نصب اورینگ اتصالات پنج لایه دچار مشکل شده و یا گم شود باید حتما از نمایندگی شرکت پنج لایه اورینگ اصل را تهیه نمود. به این دلیل که فقط اورینگ های اتصالات پنج لایه هستند که متناسب با لوله ها ساخته شده اند .
مراحل تولید اتصالات لوله های پنج لایه :
مهم ترین ماده اولیه در صنعت اتصالات چند لایه، آلیاژ برنج است. از بین خواص مهم آلیاژ برنج میتوان به خاصیت مقاومت بالا در برابر خوردگی ، شکل پذیری وعدم نیاز به عملیات حرارتی و سهولت در ماشینکاری اشاره کرد که در واقع همین خواص دلیل اصلی انتخاب این ماده در این صنعت می باشد. آلیاژ برنج بر خلاف استیل و آلیاژهای آلومینیوم بر اثر تنش‌های حرارتی سخت نمی‌شود.
آلیاژ برنج MS58 یا همان برنج سربی (برنج زرد) میباشد و یکی از مرغوب ترین انواع این آلیاژ است که بر اساس درصد مواد تشکیل‌دهنده دارای ویژگیهای مثبتی چون قابلیت ماشینکاری، شکل دهی و عملیات گرم است. درصد نسبتا بالای روی، این آلیاژ را مستحکم و شکل‌پذیر نموده و افزودن فلز سرب به آن قابلیت ماشینکاری را در آن تقویت نموده است. یکی از مهم ترین ویژگیهای آلیاژ منتخب، قابلیت کاربرد آن در رابطه با آب آشامیدنی و امکان تماس بدنه و قطعات فلزی با آب مصرفی است . زیرا میزان سرب آلیاژهای به‌کار رفته در صنعت اتصالات دارای محدوده مجاز میباشد.
1 - گرم کردن
در این مرحله، قطعات برش خورده به کمک کوره حرارت دیده و قطعه در مدت پنج دقیقه به دمای آهنگری مورد نظر برای قرارگیری در پرس فورج می‌رسد. این کوره حرارتی در کنار دستگاه پرس فورج قرار گرفته است و اپراتور پس از رسیدن دمای قطعه به دمای مطلوب، قطعه را در دستگاه پرس فورج قرار میدهد.
2 - پرس فورج
دستگاه‌های فورج مورد استفاده از نوع پرس های گرم میباشند. برتری پرس گرم بر پرس سرد، ایجاد نکردن کار سخت در حین عملیات پرس‌کاری و در نتیجه جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات در عملیات ماشینکاری بعد از پرس است. دستگاه‌های پرس فورج گرم می‌توانند به‌خوبی فرم و شکل مناسب محصول مورد نظر را ایجاد کنند و این یکی از دلایل استفاده روزافزون آنها در صنعت اتصالات است.
در این بخش، قطعات حرارت دیده که از شدت حرارت تقریبا به رنگ قرمز در آمده‌اند به منظور شکل دهی اولیه در درون دستگاه پرس فورج گرم مربوطه قرار می‌گیرند. خروجی دستگاه پرس فورج، قطعه برنجی مورد نظر بر اساس مشخصات ابعادی دلخواه است.
3 - پرس آرایش
قطعه خارج شده از دستگاه پرس فورج دارای ضایعاتی بوده که بایستی برطرف گردد. در این مرحله قطعه برای دور برش و ضایعه برداری درون پرس های آرایش مربوطه قرار می گیرد. دستگاه پرس آرایش از یک صفحه تقویتی ثابت (صفحه نشیمن) و یک سنبه تشکیل شده است.
پرس های آرایش از جنبه‌های مختلفی دسته‌بندی میشوند : مکانیکی و هیدرولیکی
پرس های هیدرولیکی در طول زدن ضربه نیروی ثابتی را اعمال می‌کنند اما پرس های مکانیکی دارای نیروی فزاینده پرس بوده و تعداد چرخه‌های بیشتری را در واحد زمان می‌گذرانند و از این رو استفاده از پرس های مکانیکی در صنعت متداول‌تر است.
دستگاه‌های پرس آرایش متداول از نوع پرس مکانیکی و تک ضرب میباشد. از ویژگی های دستگاه‌های پرس آرایش مورد استفاده در این بخش میتوان به قدرت 5 تا 10 تنی آنها اشاره نمود.
4 - شات بلاست
شات بلاست در واقع تکنیک زدودن رنگ، پوسته، زنگ، جرم و تنش از قطعه به کمک پاشش ساچمه‌های فولادی است و در نهایت لبه‌ها و تیزی‌ها از آن زدوده و از نظر شکل و فرم بیرونی کاملا نهایی شود.عمده ترین روش پاشش ساچمه ، به کار بردن توربین گریز از مرکز است. دستگاه‌های شات بلاست انواع مختلفی دارد که شامل درامی، میزی، آویزی و تونلی بوده و بسته به نوع و اندازه قطعه انتخاب میشوند.
دستگاه شات بلاست درامی، غلتکی یا بشکه‌ای برای ضایعه برداری از قطعات کوچک و متوسط در تعداد بالا استفاده میشود. روش کار به این صورت است که قطعات وارد محفظه دستگاه شده و پس از بسته شدن محفظه، نوار نقاله یا درام دستگاه با حرکت دورانی قطعات را حول تمام وجوه چرخانده و توربین دستگاه با موضع‌گیری نسبت به حرکت قطعات، ساچمه را پاشش نموده و سطوح قطعه را تمیز مینماید. به این ترتیب همه وجوه و زوایای قطعه به طور یکنواخت تمیز میشوند .
5 - ماشینکاری
در این قسمت فناوری روز دنیا یعنی ترانسفر ماشین‌ها به خدمت گرفته شده تا از یک سو به جای چند دستگاه از یک دستگاه برای نهایی کردن قطعه استفاده شود و از سوی دیگر در کم ترین زمان ممکن، قطعه از این کارگاه خارج شده . ترانسفر ماشین‌ها وظیفه ایجاد و تکمیل شکل داخلی و رزوه‌های لازم بر روی محصولات را عهده دارند. این ماشین‌ها بسته به نوع قطعه و تعداد عملیاتی که لازم است روی آن انجام شود، چندین یونیت دارند که هر یونیت برای انجام عملیاتی خاص به کار می‌رود. به علاوه این ماشین ها مجهز به سیستم خنک کاری، تخلیه براده، سیستم کنترل PLC و سیستم روانکاری اتوماتیک می باشد.
ترانسفر ماشین ها با تعداد ایستگاه‌های 6 تا 12 عدد و به صورت افقی یا عمودی استفاده میشوند. پس از انجام عملیات ماشینکاری در کارخانه، قطعه از نظر فرم ظاهری به طور کامل ساخته شده است.
6 - آبکاری
در این بخش بسته به قطعه یکی از سه نوع روکش فلزی کروم، مس و نیکل برای پوشش قطعه به کار می‌رود. پوشش کروم تنها بر روی سطح گوی های مورد استفاده در شیرهای توپی ایجاد میشود.
7 - کنترل کیفی
همه قطعات در این مرحله توسط تعدادی اپراتور مورد بازرسی قرار می‌گیرند تا هیچ ضایعه و عیبی در آنها وجود نداشته باشد و این اطمینان حاصل شود که از لحاظ ظاهری بی‌نقص هستند . زیرا در دقت ابعادی قطعات به واسطه استفاده از ترانسفر ماشین‌های دقیق شکی وجود ندارد.
8 - مونتاژ
همه قطعات به هم مونتاژ شده و به این ترتیب محصول ، شکل نهایی را به خود میگیرد. در نهایت ، قطعات به تناسب نوع و اندازه‌شان و بر اساس لیست موجود که در دسترس هر اپراتور قرار گرفته است، با تعداد مشخصی در بسته‌های کوچک و سپس بسته های کوچک در کارتن‌ها چیده میشوند.
9 - آزمایشگاه
در کنار بازرسی‌هایی که روی همه محصولات انجام می شود، محصولات به صورت نمونه و تصادفی در آزمایشگاه آزموده میشوند تا از این طریق از کیفیت محصول نهایی اطمینان حاصل شود. در حال حاضر دستگاه های تست هیدرواستاتیک، تست ترموسایکلینگ و تست اورینگ برای انجام آزمون‌های لازم بر شیرآلات و اتصالات مورد استفاده قرار می‌گیرند. دستگاه تست فشار قادر به انجام هر دو تست فشار هیدروستاتیک و فشار ترکیدگی می باشد. از آنجا که مرغوبیت و کیفیت اورینگ تأثیر بسیار چشم‌گیری در آب بندی لوله و اتصال و عدم نشتی دارد و در اکثر موارد رد شدن اتصال به دلیل نشتی از اورینگ است، اطمینان از کیفیت این قطعه به نوعی اطمینان از عملکرد کلی اتصال است.
برچسب ها :خط توليد لوله،پلي اتيلن ،لوله هاي پليمري ،پلي پروپيلن ،لوله هاي 5 لايه،لايه PEX ،PEX-AL-PEX ،لوله هاي تلفيقي پنج لايه PEX-AL-PEX،،اتصالات پنج لايه،کاربرد لوله هاي پنج لايه،لوله هاي پکس آلپکس ،پکس pex،لوله هاي پليمري مرکب پکس،لوله هاي پلي اتيلن شبکه اي شده،مزاياي پلي اتيلن PEX،لوله هاي مرکب PEX